اوج گیری اطلاعات در بازار سهام

تصور می‌شود که نام بازار نزولی یا خرسی از نحوه حمله خرس به طعمه خود گرفته شده باشد که در آن خرس پنجه‌های خود را به سمت پایین می کشد. به همین دلیل است که بازارهایی با کاهش قیمت سهام، بازارهای خرسی نامیده می شوند. درست مانند بازار خرسی، بازار گاوی ممکن است به دلیل نحوه ی حمله گاو که در آن شاخ های خود را از پایین به سمت بالا می آورد، نامگذاری شده باشد.

اوج گیری اطلاعات در بازار سهام

تهران- ایرنا- بورس تهران معاملات روز گذشته را نیز در دو نیمه متفاوت سپری کرد. به این ترتیب در حالی که یک ساعت ابتدایی معاملات، شاخص سهام با رشد ۵۹۰ واحدی کانال ۲۴۷ هزار واحدی را نیز از آن خود کرده بود، در ادامه تغییر مسیر داد و در نهایت با کاهش ۰.۱۴ درصدی، در نیمه کانال ۲۴۶ هزار واحد متوقف شد.

در گزارش دنیای اقتصاد آمده است: افزایش فشار فروش در اغلب نمادهای معاملاتی از مهم‌ترین دلایل تغییر مسیر شاخص سهام در نیمه دوم بازار بود. در این میان ریسک‌های ژئوپلیتیکی رخ داده در منطقه بر افزایش نگرانی معامله‌گران بی تأثیر نبود. با این حال تداوم توجه معامله‌گران به گزارش عملکرد سه ماهه شرکت‌ها و اوج‌گیری جریان اطلاعاتی در چند روز آتی می‌تواند مسیر معاملات بورسی را دستخوش تغییراتی کند. به ویژه آنکه گزارش‌های فصلی روز گذشته بورسی‌ها از تقویت مؤلفه‌های بنیادی این شرکت‌ها پرده برداشت.

بازار جهانی آخرین روزهای هفته قبل را در پی توقف سریالی نفتکش‌ها در خلیج‌فارس با صعود قابل‌ملاحظه بهای نفت و تقویت تقاضای سرمایه‌ای طلا و افزایش قیمت فلزات اساسی در پی سیگنال تسهیل پولی دلار به پایان رساند. با وجود این، نگرانی از گسترش تنش در منطقه باعث شد تا روند مثبت قیمت جهانی کالاها بازتاب درخوری در بورس تهران پیدا نکند و سهم‌های مرتبط غالباً در محدوده منفی معامله شوند. فقدان تقاضای مؤثر در بازار و تمایل فروشندگان به عرضه در دامنه‌های نه‌چندان جذاب قیمت را می‌توان از یک‌طرف به شکل‌گیری جو احتیاطی در بازار پس از افزایش تنش‌های منطقه‌ای و از طرف دیگر، انتظار بورس‌بازان برای رونمایی از گزارش‌های سه‌ماهه شرکت‌ها نسبت داد.

دیروز نمادهای بزرگ گروه فلزات و معدنی، یعنی «فملی» و «کگل» در بازه منفی قیمت معامله شدند و فشار قابل ملاحظه‌ای را به شاخص کل وارد کردند. این اتفاق در شرایطی رخ داد که عملاً رویداد منفی و مؤثری بر روند قیمت سهام این گروه‌ها به چشم نمی‌آمد و اتفاقاً برعکس، قرائنی در بازار می‌توان یافت که به‌عنوان حامی سهم‌های بزرگ و بنیادی مطرح هستند. مهم‌ترین نشانه را باید در گزارش‌های سه‌ماه منتهی به پایان خرداد جست‌وجو کرد. در این راستا پتروشیمی فن‌آوران در دوره سه‌ماه منتهی به ۳۱ خرداد ۹۸ (حسابرسی نشده) به ازای هر سهم ۵,۹۶۷ ریال سود محقق کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱۴ درصد رشد داشته است. این رشد سودآوری عمدتاً به‌خاطر افزایش ۱۱۴ درصد فروش و نیز شناسایی ۲,۲۵۱ میلیارد ریال سایر درآمدهای عملیاتی است.

پالایش نفت بندرعباس نیز روز گذشته گزارش ۳ ماهه خود را منتشر کرد و مطابق با آن از شناسایی مبلغ ۱,۷۸۵ میلیارد تومان سود عملیاتی و ۱,۴۵۳ میلیارد تومان سود خالص (۱۰۵۳ ریال به ازای هر سهم) خبر داد که نسبت به سود خالص دوره مشابه قبل (۴۶۸ ریال به ازای هر سهم)، ۱۲۵ درصد افزایش داشته است.

«کرماشا» نیز در گزارش ۳ ماهه با پرش در سودآوری به تحقق سود ۷۲۵ ریالی در ۳ ماهه رسید که ۳۶۵ درصد از مدت مشابه بیشتر است. صنایع پتروشیمی کرمانشاه با فروش ۳۸۴۱ میلیارد ریالی سود عملیاتی ۲۴۱۱ میلیارد ریالی و سود خالص ۲۳۶۲ میلیارد ریالی تحقق سود مطلوبی را داشته است.

پتروشیمی پردیس نیز در ۹ ماهه ۳,۴۳۹ ریال محقق کرد. سود «شپدیس» در مدت مشابه سال قبل ۷۸۰ ریال بوده است.

سیمان قائن نیز در ۳ ماهه با سرمایه جدید، ۴۴۳ ریال به ازای هر سهم محقق کرده است. «سقاین» در دوره مورد گزارش، خبر از فروش ۲۲۰ میلیارد ریالی و سود عملیاتی ۶۲ میلیارد ریالی و سود خالص ۱۱۰ میلیارد ریالی داد. پتروشیمی فارابی اما در دوره ۳ ماه منتهی به ۳۱ خرداد ۹۸ به ازای هر سهم ۷ ریال زیان محقق کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۳ درصد کاهش زیان داشته که عمدتاً به خاطر افزایش ۱۲۳ درصد فروش است. «شفا را» براساس عملکرد ۳ ماهه برای سال مالی منتهی به پایان اسفند ۹۸ مبلغ ۱۷.۵۶۱ میلیون ریال زیان خالص محقق کرده است.

در عین حال پس از انتشار گزارش‌هایی در سامانه کدال مبنی بر عدم اجازه بانک مرکزی برای برگزاری مجامع بانک‌های انصار، پست‌بانک، دی و مهر اقتصاد طی روزهای ۳۰ و ۳۱ تیر، شائبه‌هایی درباره احتمال لغو مجامع بانک‌های بزرگ بورسی نظیر ملت، تجارت، صادرات، پاسارگاد و پارسیان در آخرین روزهای تیرماه به وجود آمد. در این میان تنها نماد بانک صادرات از مجوز بانک مرکزی برای برگزاری مجمع رونمایی کرده است و با این اوصاف احتمال برگزاری سر موعد مجامع نمادهای بانکی با رعایت شرایط بانک مرکزی افزایش یافته است. انتظار می‌رود نمادهای بانکی دیگر نظیر بانک ملت، پاسارگاد و پارسیان نیز چنین مجوزهایی را تا مهلت برگزاری مجمع روی سامانه کدال قرار دهند و در غیر این صورت احتمال به تعویق افتادن مجامع سالانه و توقف بیش از حد استاندارد نمادهای مزبور وجود دارد. در این میان روز گذشته شاهد توقف نماد معاملاتی ۲۰ شرکت جهت برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه بودیم.

در میان تحولات اثرگذار نیز رئیس سازمان خصوصی‌سازی از خروج ۳۰۰ شرکت بر اساس درخواست دستگاه اجرایی از اولویت سال‌جاری و زمان عرضه باقیمانده سهام دولت در سه بانک و چهار پالایشگاه بورسی خبر داد. میرعلی اشرف پوری‌حسینی در این خصوص به خانه ملت گفت: آنچه که این سازمان برای واگذاری بنگاه‌های دولتی اعلام کرده، ۶۱۰ شرکت بود که هیأت واگذاری بر اساس درخواست دستگاه اجرایی و مسائلی که وجود داشت، حدود ۳۰۰ طرح را از اولویت سال‌جاری خارج کرد و حدود ۳۰۰ شرکت دیگر در اولویت باقی ماند. در مجموع طی معاملات روز شنبه، با احتساب معاملات بلوکی و اوراق مشارکت، ۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون سهم به ارزش ۸۹۵ میلیارد تومان در بورس تهران دادوستد شد.

اوج‌گیری بازار سهام در آسیا

سهام‌ بازارهای آسیایی افزایش یافتند و بخشی از زیان‌های اخیر خود را حذف کردند.

به گزارش ایسنا و به نقل از بیزنس، گسترده‌ترین شاخص سهام آسیا-اقیانوسیه ام‌اس‌سی‌آی در خارج از ژاپن پس از سقوط به کمترین میزان خود در دو سال گذشته در روز قبل و بعد از دو روز متوالی افت به ۰.۶۵ درصد افزایش یافت.

پس از اینکه وزارت دارایی تایوان در روز سه‌شنبه اعلام کرد که صندوق تثبیت سهام خود را فعال می‌کند منجر به افزایش ارزش سهام تایوان شد.

نیکی ژاپن پس از کاهش نزدیک به دو درصد در روز گذشته، امروز ۰.۴۵ درصد افزایش یافت.

اما بیشتر این حرکت‌ها قبل از انتشار داده‌های تورم ایالات‌متحده در ماه ژوئن است که اقتصاددانان در نظرسنجی رویترز انتظار دارند تا ۸.۸ درصد به صورت سالانه شتاب داشته باشد و این رقم، اوج ۴۰ ساله آن خواهد بود.

احتمالا فدرال رزرو ایالات‌متحده تورم بالا را نشانه‌ای برای افزایش شدید نرخ بهره می‌داند اوج گیری اطلاعات در بازار سهام تا از افزایش قیمت‌ها عبور کند حتی اگر این امر اقتصاد را به سمت رکود سوق دهد.

فدرال رزرو در آخرین جلسه خود نرخ بهره را ۷۵ واحد پایه افزایش داد.

تحلیلگران گروه بانکی ای ان زی (ANZ) گفتند: ضعف شدید قیمت نفت در ماه جولای نشان می‌دهد که تورم ژوئن ممکن است به اوج خود برسد. اگر چنین باشد، پویاترین مرحله انقباض فدرال رزرو می‌تواند با افزایش ۷۵ واحدی نرخ بهره در ۲۷ جولای رخ دهد.

با این حال، انتظار می‌رود که قدرت زیربنایی در تورم اصلی و نرخ‌های سیاست واقعی منفی عمیق به این معنی باشد که افزایش نرخ ۵۰ واحدی پس از تابستان همچنان مناسب خواهد بود.

بانک مرکزی کره جنوبی با تاکید بر نگرانی‌های تورم جهانی، روز چهارشنبه نرخ‌ها را ۵۰ واحد افزایش داد که بزرگترین افزایش از زمان اتخاذ سیستم سیاست فعلی این بانک در سال ۱۹۹۹ بود و بانک مرکزی نیوزیلند نیز نرخ‌ها را به همین میزان افزایش داد.

نگرانی از افزایش نرخ‌ها که به کند شدن رشد اقتصاد جهانی کمک می‌کند، عامل اصلی افت بازار سهام در سال جاری بوده در حالی که در بازارهای ارز، تاثیر اصلی تقویت دلار امن بوده است.

یورو در صبح روز چهارشنبه در ۱.۰۰۲۶۵ دلار بود زیرا سرمایه‌گذاران همچنان بر روی این موضوع متمرکز بودند که آیا برای اولین بار از سال ۲۰۰۲ یورو به زیر یک دلار می‌رسد یا خیر.

دلار همچنین نسبت به سایر همتایان ثابت بود و شاخص آن در برابر رقبای اصلی به‌طور ثابت در ۱۰۸.۲۷ باقی ماند. بازدهی معیار ۱۰ ساله ایالات‌متحده نیز ۲.۹۷۴۳درصد بود.

قیمت نفت نیز کاهش یک شبه خود را متوقف کرد؛ هر بشکه نفت برنت با تغییرات اندکی به ۹۹.۵۵ دلار و نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا به ۹۵.۷۸ دلار رسید.

آشنایی کامل با بازار خرسی در بازار های مالی

بازار خرسی زمانی است که یک بازار افت قیمت طولانی مدت را تجربه می کند و معمولا شرایطی را توصیف می کند که در آن قیمت اوراق بهادار 20٪ یا بیشتر از اوج، در میان بدبینی گسترده و احساسات منفی سرمایه گذاران کاهش می یابد.

بازار خرسی اغلب با کاهش در یک بازار عمومی یا شاخص کلی مانند S&P 500 همراه هستند، اما اوراق بهادار یا کالاهای خصوصی نیز می‌توانند در یک بازار خرسی در نظر گرفته شوند، اگر در یک دوره زمانی پایدار معمولا دو ماهه یا بیشتر افت 20 درصدی یا بیشتر را تجربه کنند. بازارهای خرسی ممکن است با رکودهای عمومی اقتصادی همراه باشند. بازار خرسی یا نزولی نقطه ی مقابل بازار صعودی یا گاوی می باشد.

درک بازار خرسی

قیمت سهام عموما منعکس کننده انتظارات آتی جریان های نقدی و سود شرکت ها است. با کاهش چشم انداز رشد سود و از بین رفتن انتظارات تورمی، قیمت سهام می تواند کاهش یابد. رفتار گله ای، ترس و عجله برای پیشگیری از ضررهای بیشتر می تواند منجر به دوره های طولانی افت قیمت دارایی ها شود.

یکی از تعریف‌های بازار نزولی می‌گوید: زمانی که سهام به طور متوسط حداقل 20 درصد از بالاترین قیمت خود افت می‌کنند، بازارها در فاز خرسی یا نزولی قرار گرفته اند. اما 20٪ یک عدد دلخواه است، همانطور که کاهش 10٪ یک معیار دلخواه برای اصلاح است. تعریف دیگر از بازار نزولی زمانی است که سرمایه گذاران بسیار ریسک گریز هستند. این نوع بازار نزولی می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد.

علل یک بازار خرسی اغلب متفاوت است؛ اما به اوج گیری اطلاعات در بازار سهام طور کلی، اقتصاد ضعیف، ترکیدن حباب‌های بازار، بیماری‌های همه‌گیر، جنگ‌ها، بحران‌های ژئوپلیتیکی، و تغییرات پارادایم شدید در اقتصاد مانند تغییر به اقتصاد آنلاین، همه عواملی هستند که ممکن است باعث ایجاد بازار خرسی شود. نشانه های یک اقتصاد ضعیف یا کند معمولا اشتغال کم، درآمد قابل تصرف کم، بهره وری ضعیف و کاهش سود کسب و کار است. علاوه بر این، هرگونه مداخله دولت در اقتصاد نیز می تواند باعث ایجاد بازار نزولی شود.

به عنوان مثال، تغییرات در نرخ مالیات یا نرخ وجوه فدرال می تواند منجر به یک بازار نزولی شود. ویا در بورس اوراق بهادار ایران، افزایش نرخ بهره بانکی می تواند شروع یک بازار خرسی باشد. به طور مشابه، کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران نیز ممکن است نشانه شروع یک بازار نزولی باشد. زمانی که سرمایه گذاران بر این باورند که چیزی در شرف وقوع است، اقدامی انجام می دهند که در این مورد، منظور فروش سهام برای جلوگیری از ضرر می باشد.

بازار خرسی می تواند چندین سال یا فقط چند هفته ادامه داشته باشد. این دوره حتی می تواند بین 10 تا 20 سال دوام بیاورد. ممکن است در بازارهای نزولی طولانی مدت، سهام یا شاخص‌ها برای مدتی افزایش پیدا کنند، اما این افزایش‌ها پایدار نمی‌مانند و قیمت‌ها به سطوح پایین‌تر باز می‌گردند.

شاخص‌های اصلی بازار ایالات متحده در 24 دسامبر 2018 به محدوده بازار نزولی نزدیک شده بودند و تقریبا با کاهش 20 درصدی همراه شدند. اخیرا، شاخص‌های اصلی از جمله S&P 500 و داوجونز در مارس 2020 به شدت در محدوده بازار نزولی سقوط کردند. قبل از آن، آخرین بازار نزولی طولانی مدت در ایالات متحده بین سال های 2007 و 2009 در طول بحران مالی رخ داد و تقریبا 17 ماه ادامه داشت. S&P 500 در این مدت 50 درصد از ارزش خود را از دست داد.

در فوریه 2020، بازارهای سهام در سراسر جهان در پی همه‌گیری جهانی ویروس کرونا وارد یک بازار نزولی ناگهانی شدند به طوریکه DJIA (Dow Jones Industrial Average) از بالاترین رکورد خود در 12 فوریه (29,568.77) به پایین‌ترین حد در 23 مارس (18,213.65) رسید و در مدت یک ماه 38 در صد از ارزش خود را از دست داد. با این حال، هر دو شاخص S&P 500 و Nasdaq 100 تا آگوست 2020 توانستند ارزش از دست رفته خود را جبران کنند و به بالاترین سطح خود برسند.

فازهای بازار خرسی

بازارهای خرسی معمولا دارای 4 فاز هستند:

• فاز اول با قیمت های بالا و خوشبینی بالای سرمایه گذاران مشخص می شود. در پایان این مرحله، سرمایه گذاران شروع به خروج از بازار و سیو سود می کنند.

• در مرحله دوم، قیمت سهام، فعالیت‌های تجاری و سود شرکت‌ها شروع به کاهش شدید می‌کنند و شاخص‌های اقتصادی که ممکن است زمانی مثبت بوده‌اند، به محدوده های پایین‌تر از حد متوسط خود افت می کنند. بسیاری از سرمایه گذاران با شروع این فاز به وحشت افتاده و بر افت بیشتر قیمت سهام دامن می زنند.

• در مرحله سوم دلالان شروع به ورود به بازار کرده و در نتیجه برخی قیمت ها و حجم معاملات را افزایش می دهند.

• در فاز چهارم و آخر، قیمت سهام همچنان روند نزولی خود را ادامه می دهند اما سرعت نزول کم شده است. در انتها با وجود قیمت‌های پایین و اخبار خوب، سرمایه‌گذاران دوباره به بازار جذب می شوند و بازار خرسی به بازار گاوی یا صعودی منتهی می‌شود.

تصور می‌شود که نام بازار نزولی یا خرسی از نحوه حمله خرس به طعمه خود گرفته شده باشد که در آن خرس پنجه‌های خود را به سمت پایین می کشد. به همین دلیل است که بازارهایی با کاهش قیمت سهام، بازارهای خرسی نامیده می شوند. درست مانند بازار خرسی، بازار گاوی ممکن است به دلیل نحوه ی حمله گاو که در آن شاخ های خود را از پایین به سمت بالا می آورد، نامگذاری شده باشد.

بازارهای نزولی و اصلاح ها

بازار نزولی را نباید با یک اصلاح اشتباه گرفت که یک روند کوتاه مدت است که مدت زمان آن معمولا کمتر از دو ماه است. در حالی که اصلاحات زمان خوبی را برای سرمایه گذاران برای یافتن نقطه ورود به بازارهای سهام فراهم می کنند، بازارهای نزولی به ندرت نقاط ورود مناسبی را ارائه می دهند. این مانع به این دلیل است که تعیین کف بازار خرسی تقریبا غیرممکن است. تلاش برای جبران زیان‌ها می‌تواند یک چالش سخت باشد، مگر اینکه سرمایه‌گذاران اقدام به فروش استقراضی و یا Sell گرفتن کنند یا از استراتژی‌های دیگری برای کسب سود در بازارهای در حال سقوط استفاده کنند.

فروش استقراضی در بازار خرسی

سرمایه گذاران می توانند با انجام Short Selling در بازار نزولی سود کسب کنند. این تکنیک شامل فروش استقراضی سهام و بازخرید آن در قیمت های پایین تر است. این یک تجارت بسیار پرخطر است و در صورت عدم موفقیت می تواند ضررهای سنگینی را به همراه داشته باشد. مبلغ سود و زیان در این معامله، تفاوت بین قیمتی است که سهام در آن فروخته شده و قیمتی که در آن سهام بازخرید شده است. به عنوان مثال، یک سرمایه گذار 100 سهم از یک سهام را به قیمت 94 دلار به صورت استقراضی می فروشد. قیمت کاهش می یابد و به 84 دلار می رسد و در نتیجه سرمایه گذار به ازاری هر سهم 10 دلار و در مجموع 1000 دلار سود می کند. اگر سهام به طور غیرمنتظره ای بالاتر معامله شود، سرمایه گذار مجبور می شود سهام را با قیمت بالاتر بازخرید کند و به کارگزار پس بدهد که باعث زیان سنگین می شود. تا کنون و در زمان نگارش این مقاله، امکان انجام فروش استقراضی در بازار بورس ایران فراهم نشده است.

جمع بندی

در این مقاله با پدیده ی بازار خرسی یا بازار نزولی آشنا شدیم. این نوع بازار معمولا در اوج خوشبینی سرمایه گذاران و در اوج های قیمتی شروع به شکلگیری می کند و نقطه ی مقابل بازار صعودی یا گاوی قرار دارد. هم چنین تفاوت بازار خرسی را با اصلاح های قیمتی موجود در میانه ی بازار صعودی نیز توضیح دادیم.

نوسانات بورس تهران؛ نماینده مجلس: بورس با تنفس مصنوعی برنمی‌گردد

شاخص کل بورس طی دو ماه گذشته، یعنی تقریبا آغاز به کار دولت ابراهیم رئیسی، حدود ۲۳۵ هزار واحد سقوط کرده است.

محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس، با اشاره به نوسانات اخیر بورس تهران نوشته است که وضع بورس خراب است و «با تنفس مصنوعی هم دیگر برنمی‌گردد». او همچنین از وزیر اقتصاد خواسته است که اقدام عملی در راستای تحقق وعده‌های ابراهیم رئیسی در زمینه بورس انجام دهد.

شاخص کل بورس تهران روز یکشنبه ۹ آبان بیش از ۳۵ هزار واحد، معادل ۲.۵۷ درصد نسبت به روز شنبه دچار ریزش شد و به یک میلیون و ۳۴۰ هزار واحد سقوط کرد. شاخص کل بورس طی دو ماه گذشته، یعنی تقریبا آغاز به کار دولت ابراهیم رئیسی، حدود ۲۳۵ هزار واحد سقوط کرده است.

در پی ریزش بورس، وزیر اقتصاد ایران، صبح روز دوشنبه، ۱۰ مهرماه با « ۳۰ هلدینگ و حقوقی بزرگ بازار سرمایه» جلسه برگزار کرده و خبرگزاری مهر نوشته است که وعده‌های مطرح شده در این جلسه با واکنش مثبت بورس همراه بود و افزایش ۱۹ هزار واحدی شاخص کل بورس را به دنبال داشت.

در جلسه امروز وزیر اقتصاد ایران گفته است دولت قصد جبران کسری بودجه از طریق بورس ندارد و این موضوع را «از طریق مولدسازی دارایی و فروش اموال مازاد» پیگیری می‌کند.

در روزهای اخیر، برخی کارشناسان، انتشار و فروش چشمگیر اوراق دولتی را عامل کاهش نقدینگی در بازار سرمایه عنوان کرده و خبرگزاری فارس نیز از فروش سهام و خروج افراد زیادی از بورس طی روزهای گذشته خبر داده است.

بخش عمده سقوط شاخص کل بورس تهران در دو هفته گذشته اتفاق افتاده است. روز شنبه هفته جاری نیز شاخص بورس ۱۸ هزار واحد ریزش کرده بود.

در میان شرکت‌های بورسی، بیشترین ریزش ارزش سهام مربوط به شرکت‌های بزرگ معدنی و فلزات، پتروشیمی و نفتی بوده است.

اواسط مرداد پارسال، با اوج‌گیری عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بازار بورس، شاخص کل به بیش از دو میلیون واحد نیز اوج گرفت، اما از آن زمان شاخص روند نزولی داشته و بسیاری از کسانی که تازه وارد بازار بورس شده‌اند، زیان دیده‌اند.

شاخص کل بورس تهران به شکل عجیبی از زیر ۲۰۰ هزار واحد در ابتدای سال ۹۸ به بالای دو میلیون واحد در نیمه پارسال رسید و بسیاری از کاشناسان نسبت به وجود حباب در بازار و دستکاری عمدی دولت در شاخص بورس هشدار دادند؛ نهایتا این هشدارها به واقعیت پیوست و بسیاری از سرمایه‌گذران در بورس با زیان هنگفت مواجه شدند.

ادامه سقوط شاخص کل بورس در دولت ابراهیم رئیسی در حالی است که قیمت نفت در بازارهای جهانی نسبت به پارسال بیش از دو برابر شده و قیمت بسیاری از کالاهای نفتی مانند پتروشیمی، محصولات پالایش شده نفتی و مواد معدنی و فلزات نیز به تبع آن اوج گرفته است.

آمارهای گمرک ایران نیز نشان می‌دهد در حالی که صادرات محصولات نفتی و پتروشیمی، همچنین فلزات و مواد معدنی کشور طی نیمه اول سال ۱۴۰۰ از لحاظ حجمی افزایش چندانی نداشته، اما از لحاظ ارزشی بیش از دو برابر رشد داشته است.

از طرفی نرخ تورم در داخل کشور نیز کماکان به‌صورت افسارگسیخته‌ای بالا است و بنابر آمارهای رسمی بیش از ۴۵ درصد است.

بدین ترتیب، درآمدهای شرکت‌های عمده پتروشیمی، معدنی، فلزات و نفتی قاعدتا باید افزایش یافته و ارزش سهام آن‌ها نیز رشد داشته باشد، اما از نیمه پارسال کماکان رشد منفی خود را ادامه می‌دهد.

در این میان نگرانی از افزایش قیمت سوخت و خوراک واحدهای پتروشیمی، صنعتی و معدنی کشور، همچنین قیمت‌گذاری‌های دستوری سیمان، فولاد و محصولات پتروشیمی نیز می‌تواند عامل خروج سرمایه‌ها از بازار بورس باشد.

با استفاده از گزارش سایت بورس تهران و رادیو فردا/د.خ/ک.ر

رادیو فردا

رادیو فردا یکی از بخش‌های رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی است که در تلاش است اخبار و گزارش‌های دقيق و عينی و بی‌طرفانه را با هدف گردش آزاد اطلاعات در چارچوب اصول روزنامه‌نگاری حرفه‌ای به مخاطبان فارسی‌زبان ارائه کند.

اوج گیری بازار بورس و نوسانات مسکن

معاملات سهام روز شنبه به پر رونق­ترین حالت خود رسید و رکورد جدیدی را ثبت کرد. از طرف دیگر تقاضاهای جدید برای ورود به تالار سهام هم رکورد دیگری زد.

گویا باز هم بازار سهام به انتظار اقدامات دولت در بازار سرمایه و حمایت های او نشسته است.

معاملات سهام روز شنبه به پر رونق­ترین حالت خود رسید و رکورد جدیدی را ثبت کرد.

در این روز شاخص کل بورس تهران با افزایش 4.5 درصدی در سطح 917هزار واحد قرار گرفت. این بی سابقه­ترین رشد روزانه در 10 سال گذشته بوده است. از طرف دیگر تقاضاهای جدید برای ورود به تالار سهام هم رکورد دیگری زد. مردم به شدت درخواست خرید سهام دارند ولی از سمتی دیگر عرضه بزرگ سهام دولتی مانعی برای رشد شاخص است. با اینکه بازار سهام بین مردم نفوذ بیشتری پیدا کرده ولی گویا باز هم بازار سهام به انتظار اقدامات دولت در بازار سرمایه و حمایت های او نشسته است.

همه گیری بازار بورس

روزانه ابعادبیشتری از خبرهای بازار بورس بین مردم منتشر می­شود و روند صعودی قیمتها نشان دهنده این است که اوج گیری اطلاعات در بازار سهام افراد بیشتری درگیر تالار بورس و سهام می­شوند.

این روند رو به رشد قیمت­ها باعث شد که شاخص بورس تهران در روز گذشته 4.5 درصد رشد کند، در جایگاه 917 هزار واحد قرار بگیرد و رکورد جدیدی را ثبت کند. بازار سهام این چنین رشد روزانه را از سال 88 تاکنون تجربه نکرده است. تمام نمادهای بورسی و فرابورسی رشد قیمت داشتند و به دلیل تقاضای بالا مردم،صفهای طویلی ایجاد شد.

غیر از سهام 3 بنگاه معاملاتی که با کاهش قیمت مواجه بودند، تمام نمادهای بورسی و فرابورسی در این روز رشد قیمت داشتند و در تمام این معاملات به دلیل شدت تقاضا برای سهام صف‌های طویلی شکل گرفت.

روز شنبه، در سطح معاملات خرد، حدود 6.3 هزار میلیارد تومان سهم بین معامله گران رد و بدل شد. بخش عمده این معاملات در سقف مجاز قیمت روزانه انجام گرفت و بخش بزرگی از تقاضا با نقدینگی بالا امکان خرید سهام نداشت و در صفها بلوکه شدند. به دلیل اینکه برای تقاضای مردم عرضه مناسبی وجود نداشت، حدود 5.6 هزار میلیارد تومان دت خالی از معاملات برگشتند.

این تقاضای شدید مردم فقط مربوط اوج گیری اطلاعات در بازار سهام به سهام بورسی نبود. بلکه این شرایط برای سهام فرابورسی حالت مشابه­ای داشت.

روز شنبه، جمع معاملات انجام شده سهام بورسی و فرابورسی بیش از 10 هزار میلیارد تومان بود. و 8.5 هزار میلیارد تومانی که موفق به خرید در روز شنبه نشدند، به روزهای بعد موکول شد.

تقاضای بالای مردم در بازار سرمایه را می‌توان از دریچه معاملات نماد تازه‌وارد «غگیلا» هم مشاهده کرد. این نماد بعد از اولین جلسه کاریش بعد از عرضه، با صف خرید 400 میلیون سهم روبرو شد درحالیکه کل سهام این شرکت 200 میلیون بیشتر نیست. در واقع، حجم ورود پول‌ها در برخی سهم­ها از ظرفیت واقعی بیشتر است.

نقدینگی در دست تازه ­واردها

تقاضای بالای مردم برای خرید سهام در میزان مالکیت سهامداران عمده یا حقوقی و سهام فعالان خرد بازار تغییر ایجاد کرد. ارزش سهم معامله گران حقیقی در جریان خرید و فروشهای دیروز 1.8 میلیاردتومان افزایش پیدا کرد. با احتساب این رقم، میزان ورود پول خرد به بورس تهران بیش از 25هزار میلیارد تومان رسید. این عدد با در نظر گرفتن فرابورس به بیش از 30 هزار میلیارد تومان می­رسد. این هجم از تقاضا بازده اوج گیری اطلاعات در بازار سهام 80 درصدی برای شاخص کل بورس از ابتدای سال را رقم خواهد زد.

توزیع نقدینگی در بین صنایع بورسی باعث شد که شرکتهای بزرگ کالایی و هلدینگها بیشترین بخش از منابع خرد را به خود اختصاص دهند. این نقدینگی از طریق سهام شرکت­های پتروشیمی، پالایشی، فلزات و هلدینگهای صنعتی وارد بورس تهران شد.

در روز گذشته، معامله‌گران خرد از طریق سهام صنعت پتروشیمی حدود ۳۵۰ میلیارد تومان و در گروه پالایشی وفلزات اساسی رقمی معادل 250 میلیارد تومان به ارزش دارایی‌های خود در بورس اضافه کردند.

از 1.8 هزار میلیارد تومان پول ورودی در روز گذشته، هزار میلیارد تومان آن، یعنی حدود ۵۵ درصد، به سهام گروه‌های کالایی اختصاص پیدا کرد.

در مجموع، طی روزهای اخیر شاهد چرخش محور تقاضا روی سهام شرکت‌های بزرگ کالایی و بانکی بوده‌ایم. برخی تصور میکنند که:

1. قیمت سهام در گروههای بزرگ نسبت به سهامهای کوچکتر رشد چندانی را نداشته و سهام این شرکتها از بازار جامانده است. و همین حاماندگی سبب شده که تقاضاهای بیشتری از معامله گران تازه وارد به سمت این شرکتها باشد.در نتیجه رشد شاخص کل سریعتر اتفاق افتاده است.
2. تصور اینکه دولت در نظر دارد که سهام خود در این شرکت ها را با قیمت بالاتری عرضه کند.

این تصورات باعث شده که غولهای بزرگ بازار به سمت قیمت های بی سابقه پیش بروند.

تاثیر تجمع نقدینگی در بورس بر بازار مسکن

با کم شدن نقدینگی و سرمایه در دست مردم و سرریز شدن آن به سمت بازار های تازه و داغی مانند بورس، تمرکز سرمایه گذاران از خرید ملک و ساخت و ساز اندکی برداشته میشود.

اما این اتفاق ممکن است با کم شدن رشد سهام افراد در بورس و تکرار اتفاقات چند سال گذشته، جان تازه ای به بازار خرید و فروش مسکن بدهد.

با این حال و نیز با شروع ثبت نام خودرو یارانه ای! با کمتر شدن سرمایه در دست افراد،احتمال دارد حداقل تا مدتی شاهد تغییرات محسوس در معاملات ملکی باشیم.

وقتی دولت به بازار بورس روی می ­آورد

از امروز قرار است پذیره‌نویسی نخستین صندوق قابل معامله در بورس (ETF) دولتی مرتبط با سهام بانک و بیمه آغاز شود.

فروش بزرگی که برآورد می‌شود به ۱۶ هزار میلیارد تومان نقدینگی نیاز داشته باشد و به دلیل تخفیف ۲۰ درصدی دولت انتظار می­رود که با استقبال گسترده مردم مواجه شود.

همزمان با جذابیتی که بازار سرمایه بین مردم ایجاد شده، دولت هم تصمیم بر آن گرفته است که سهام شرکتهای دولتی و نیمه دولتی را در قالب صندوق‌های قابل معامله ارائه کند.

برخی از اقتصادانان این کار دولت را برخلاف اهداف خصوصی سازی میدانند و معتقدند که این نوع واگذاری سهام شرکت های خصوصی را با چالش های جدی روبرو می سازد.

دنیای اقتصاد روز گذشته گزارشی با عنوان خست کج واگذاری بزرگ که انتقاد دو نفر از صاحبنظران را منتشر کرده است.

مورد دیگری که بحث برانگیز شده است، آزادسازی سهام عدالت می­باشد.

اقتصاددانان نگرانند که با دولت برای رهایی از فشار کسری بودجه برای جبران آن از طریق بازار سرمایه کیفیت واگذاری سهام را پایین بیاورد.

اما از طرفی رونق بی سابقه بورس که آن هم نتیجه توجه دولت برای تامین منابع بودجه­اش از طریق بازار سهام است ، سهامداران بورسی را راضی کرده است.

فعالان بورسی این اقدام دولت مبنی بر واگذاری سهام در قالب صندوق­های قابل معامله و آزادسازی سهام عدالت را تحول بزرگی در بازار سهام می­دانند. چرا که تعداد بزرگی از مردم درگیر بازار سهام و بورس خواهند شد. روی آوردن مردم به این بازار میتواند به رشد مداوم قیمت ها کمک کند و سودآوری داشته باشد.

یکی دیگر از عواملی که باعث رشد بازار بورس خواهد شد، افزایش صدور کدهای معاملاتی برای واگذاری بزرگ سهام دولت و نیز آزادسازی سهام عدالت است.

روند صدور کدهای بورسی نشان می‌دهد که بازار سرمایه با امکانات نهادی موجود نمی‌تواند تقاضاها برای ورود به بازار را به سرعت و به درستی پاسخ دهد. در نتیجه، صدور کدهای آنلاین برایETF‌ها و سهامداران سهام عدالت و امکان معامله آن در بازار، به زمان طولانی نیاز خواهد داشت.

در واقع، ورود سهامداران عدالت به بازار و امکان خرید و فروش این سهام در قالب معاملات خرد نیاز به زیرساخت‌های فنی دارد. این موضوع با توجه به نرخ صدور کدهای معاملاتی که از ابتدای امسال توسط شرکت سپرده‌گذاری وجوه منتشر شده است، چندان امکان پذیر نیست. نرخ مشارکت مردم به تعداد 2.3 میلیون نفر رسیده است. در حال که سامانه مرکزی معاملات و سپرده‌گذاری وجوه و همچنین سیستم‌های آنلاین کارگزاری‌ها توان پاسخگویی به این حجم از مشارکت را با فرض توسعه زیرساختی نخواهد داشت.