شاخص ارزی

بررسی تجربی تأثیر نااطمینانی نرخ واقعی ارز بر شاخص کل قیمت سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران در چهارچوب رهیافت آزمون کرانه‌ها

شاخص قیمت سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یکی از معیارهای مهم در ارزیابی اقتصاد کلان به شمار می‌رود. یکی از عوامل مؤثر بر شاخص قیمت سهام در هرکشور درحال‌توسعه مانند ایران که از درجه بالایی از نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی برخوردار بوده، نااطمینانی نرخ ارز است. این مقاله به بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص کل قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1388-1373 با استفاده از داده‌های ماهانه می‌پردازد. برای محاسبه­ شاخص نااطمینانی نرخ واقعی ارز، الگوی نمایی واریانس ناهمسان شرطی خودرگرسیونی تعمیم‌یافته به کار گرفته شده است. همچنین به‌منظور بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص کل قیمت سهام از رهیافت آزمون کرانه‌ها استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد که نرخ ارز با شاخص قیمت سهام در بلندمدت و کوتاه‌مدت رابطه منفی و معناداری دارد، اما متغیر نااطمینانی نرخ ارز در کوتاه‌مدت با شاخص قیمت سهام رابطه معناداری ندارد، اما اثری منفی بر قیمت سهام می‌گذارد. در بلندمدت رابطه بین نااطمینانی نرخ ارز و شاخص قیمت سهام منفی و معنادار است. همچنین نتایج آزمون علیت گرنجر نشان می‌دهد که بین نرخ واقعی ارز و نااطمینانی نرخ واقعی ارز یک علیت دوسویه در کوتاه‌مدت وجود دارد، در حالی که چنین رابطه دوسویه‌ای در کوتاه‌مدت بین سایر متغیرها برقرار نیست. در بلندمدت رابطه علیت گرنجری غیر‌مستقیم از متغیرهای نرخ ارز و نااطمینانی نرخ ارز به شاخص قیمت سهام نیز مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

• نااطمینانی نرخ واقعی ارز
• شاخص کل قیمت سهام
• آزمون کرانه‌ها
• ایران

مراجع

برزنده، محمد (1376)، اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص قیمت سهام، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

حیدری، حسن و سحر بشیری (1391)، بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران: مشاهداتی برپایه مدل VAR-GARCH، فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، سال سوم، شماره 9­.

زارع، هاشم و زینب ­رضایی (1385)، تأثیر بازارهای ارز، سکه و مسکن بر رفتار شاخص بازار بورس اوراق بهادار تهران: یک شاخص ارزی الگوی تصحیح خطای برداری، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، سال بیست‌ویکم، شماره 2.

قالیباف اصل، حسن (1381)، بررسی اثر نرخ ارز بر روی ارزش شرکت در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.

کریم‌زاده، مصطفی (1385)، بررسی رابطه بلندمدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش هم‌جمعی در اقتصاد ایران، ­فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره 21.

مرادپور اولادی، مهدی، محسن ابراهیمی و وحید عباسیون (1387)، بررسی اثر عدم اطمینان نرخ ارز واقعی بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران­، سال دهم، شماره 35.

نجارزاده، رضا، مجید آقایی خوندابی و محمد رضایی‌پور (1388)، بررسی تأثیر نوسانات شوک‌های ارزی و قیمتی بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رهیافت خودرگرسیون برداری، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال نهم، شماره 1.

واعظ برزانی، محمد، رحیم دلالی اصفهانی، سعید صمدی و حمیدرضا فعالجو (1388)، بررسی ارتباط بین متغیرهای شاخص ارزی کلان اقتصادی و ارزش بازار سهام در بورس اوراق بهادار، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال دهم، شماره 5.

Azman-Saini, W.N.W. Habibullah, M.S. Law, S. H. Dayang-Afizzah, A.M (2006), Stock Prices,­ Exchange Rates and Causality in Malaysia: a Note, The ICFAF Journal of Financial Economics,No. 5.

Beer, F. and Hebein, F (2008), An Assessment of the Stock Market and Exchange Rate Dynamics in Industrialized and Emerging Markets, International Business of Economics Research Journal, No.7,Vol.8.

Branson, W. H (1983), Macroeconomic Determinants of Real Eexchange Risk. In:Herring, R.J. (Ed.), Managing Foreign Exchange Risk, Cambridge University Press, Cambridge (Chapter 1).

Dornbusch, R. and Fischer, S (1980), Exchange Rates and Current Account, American Economic Review, No. 70.

Erdal, B (2001), Investment Decisions Under Real Exchange Rate Uncertainty, Central Bank Review, No.1.

Gavin, M (1989), The Stock Market and Exchange Rate Dynamics, Journal of International Money and Finance, No.8.

Granger, Clive­ W.J (1988), Some Recent Developments in a Concept of Causality, Journal of Econometrics, No.39.

Granger, C. W.J. Huang, B.N.and Yang. C.W (2000), A Bivariate Causality Between Stock Prices and Exchange Rates: Evidence from Recent Asian Flu, Quarterly Review of Economics and Finance,No.40.

Heidari, H. and Bashiri, S (2010), Inflation and Inflation Uncertainty in Iran: An Application of Garch-in-Mean Model with Fiml Method of Estimation, International Journal of Business and Development Studies, No.1, Vol. 2.

Heidari, H. and Bashiri, S (2011), Revisiting the Effects of Growth Uncertainty on Inflation in Iran: An Application of Garch-in-mean Models, International Journal of Business and Development Studies, No.1, Vol. 3.

Joseph, N.L (2002), Modelling the Impacts of Interest Rate and Exchange Rate Changes on UK Stock Returns, Derivatives Use, Trading & Regulation,No.7,Vol.4.

Lee­, J.and ­Strazicich, M (2003), Minimum LM Unit Root Test with Two Structural Breaks, The Review of Economics and Statistics, No.63.

Lumsdaine, R. L. and Papell, D. H (1997), Multipl­e Trend Breaks and the Unit-root Hypothesis, Review of Economics and Statistics,No.7,Vol.2.

Morley, B (2009), Exchange Rates and Stock Prices in the Long Run and Short Run, Working Paper.Bath,UK: Department of Economics, University of Bath,No.5,Vol.9.

Ng, S. and Perron, P (1995), Unit Root Tests in ARMA Models with Data-dependent Methods for the Selection of the Truncation Lag,­ Journal of the American Statistical Association, No.90,Vol.429.

Pan, M.S., Fok, R. C.W. and Liu, Y. A (2007), Dynamic Linkages Between Exchange Rates­ and Stock Prices: Evidence from East Asian Markets, International Review of Economics &Finance, No.16.

Pesaran, M.H., Shin, Y. and Smith, R.J (2001), Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships, Journal of Applied Econometrics,Vol. 16.

Perron, P (1989), The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis, Econometrica, No.57, Vol.6.

Subair­, K. and Salihu, O. M (2010), Exchange Rate­ Volatility and the Stock Market: The ­­Nigerian­­ Experience, www.aabri.com/oc2010manu scripts/oc10113.pdf.

Toda, H.­ and Yamamoto, T (1995), Statistical Inference in Vector Autoregression with Possibly Integrated Processes, ­Journal­­ of Econometrics, No.شاخص ارزی 66.

Yau,­ H.Y.and Nieh, C. C (2006), Interrelationships Among Stock Prices of Taiwan and Japan and NTD/Yen exchange Rate, Journal of Asian Economics , No.17.

Yau , H.Y. and ­Nieh, C. C (2009), Testing for Cointegration with Threshold Effect Between Stock Prices and Exchange Rates in Japan and Taiwan, Japan and the World Economy, No.21.

Zhao,­ H (2009), Dynamic Relationship Between Exchange Rate and Stock Price: Evidence from China, Research in International Business and Finance, No.10.

Zivot, E. and ­Andrews, D. W.K (1992), Further Evidence on the Great Crash, the Oil-price Shock and the Unit Root Hypothesis, Journal of Business and Economic Statistics, No.10, Vol. 3.

شاخص قدرت ارز

تا کنون در مجله فرادرس، مقالات و آموزش‌های متنوعی را در موضوع «شاخص قدرت ارز» منتشر کرده ایم. در ادامه برخی از این مقالات مرتبط با این موضوع لیست شده اند. برای مطالعه هر مقاله، لطفا روی عنوان آن کلیک کنید.

«شاخص‌های اقتصادی» (Economic Indicators) آمارهای کلیدی در مورد یک بخش خاص از اقتصاد هستند که می‌توانند به افراد مختلف در تشخیص مسیر آینده اقتصاد کمک…

با فرادرس

آموزش‌های ویدئویی فرادرس

همراه شوید

سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود. فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینه‌های علمی گوناگون از جمله آمار و داده‌کاوی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزش‌های دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرم‌افزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزش‌های دانش‌آموزی و نوجوانان، آموزش زبان‌های خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهره‌گیری از آموزش‌های با کیفیت، به روز و مهارت‌محور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانش‌آموزان فرادرس و با بهره‌گیری از آموزش‌های آن، می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از علم و مهارت‌آموزی داشته باشید. مشاهده بیشتر

هر گونه بهره‌گیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.
© فرادرس ۱۴۰۱

چرا در حالی که مردم کارشان را از دست می‌دهند، بازار بورس رشد می‌کند؟

اخیرا نرخ بیکاری در ایالات متحده به ۱۴.۷ درصد رسیده که در نوع خود کم‌سابقه است. اما از طرف دیگر می‌بینیم که شاخص‌های بازار بورس (stock market) به طور متوسط ۳۰ درصد بالا‌تر از کف ۲۳ مارس هستند. البته تاریخ نشان می‌دهد که واکنش بورس ایالات متحده به نرخ بیکاری همواره به این صورت بوده و در زمان بالا رفتن بیکاری، بازار بورس با رشد مواجه شده است. از سال ۱۹۴۸ تاکنون، هشت بار نرخ بیکاری ایالات متحده به بالای ۷ درصد رسیده و هشت بار هم نرخ بیکاری در این کشور به پایین از ۵ درصد رسیده است. قطعا بورس و بازار‌های دیگر مانند بازار ارز دیجیتال نسبت به این آمار و تاثیرات آن بی‌تفاوت نخواهند بود و این عوامل بیرونی تاثیرات خود را بر این بازار‌ها بر جای می‌گذارند.

تاریخ نشان می‌دهد که بسیاری از کاهش نرخ بیکاری‌ها در نهایت منجر به افت بازار بورس شده است و همچنین بالا رفتن نرخ بیکاری هم در بسیاری از اوقات باعث شکل گرفتن بازار صعودی بورس شده است.

بازار بورس و نرخ بیکاری رابطه عکس دارند

این در ابتدا ممکن است کمی عجیب به نظر برسد، اما اگر از منظر چرخه تجاری به آن نگاه کنیم، چنین نیست. رشد بالا و کاهش بیکاری معمولا به دنبال رشد پایین و افزایش بیکاری می‌آید و این چرخه همواره تکرار می‌شود.

دلیل این آمار عجیب که به آن اشاره شد، این است که بازار بورس یک شاخص پیشگام اقتصاد است، در حالی که نرخ بیکاری یک شاخص تاخیری است. پس زمانی که شرایط اقتصادی بد‌تر می‌شود، بازار بورس اوج می‌گیرد و ما اخیرا مثالی از این را شاهد بودیم.

در ۱۸ می به خاطر توسعه‌هایی که در زمینه ایجاد واکسن کرونا صورت گرفت، ارزش بسیاری از شاخص‌های بازار بورس بالا رفت. مالک هیچ کسب و کاری بر اساس شایعات در مورد ایجاد واکسن برای کرونا، اقدام به استخدام افراد نمی‌کند؛ اما سرمایه‌گذاران در بازار بورس بر اساس چنین شایعات و اخباری اقدام به معامله می‌کنند.

پس با این توضیحات متوجه می‌شویم که نرخ بیکاری یک شاخص تاخیری در اقتصاد‌های واقعی است. زمانی که نرخ بیکاری افزایش پیدا می‌کند، اقتصاد گرفتار مشکل است و زمانی که نرخ بیکاری پایین می‌رود، بهبود اوضاع در راه است.

اینک بازار بورس همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد و نرخ بیکاری هم روز به روز افزایش پیدا می‌کند. این یعنی که هیچ نشانی از بهبود وضعیت اقتصادی دیده نمی‌شود. درصد زیادی از این رشد مربوط به بخش خاصی از بازار بورس است. به عنوان مثال، اگر عملکرد نزدک (Nasdaq) را با S&P500 مقایسه کنیم، می‌بینیم که نزدک بسیار بهتر عمل کرده است.

همچنین اگر ما عمیق‌تر به بررسی این وضعیت صعودی بازار بورس بپردازیم، متوجه می‌شویم که بعضی از شرکت‌ها و فناوری‌های خاص در این میان بسیار بیشتر از بقیه سود کرده‌اند. شرکت‌های تجارت الکترونیک و فین‌تک (fintech) در این میان بسیار بیشتر از شرکت‌های دیگر سود کرده‌اند و این به دلیل آنلاین شدن بسیاری از معاملات و کسب و کار‌ها در این زمان دشوار بوده است. شرکت‌هایی مانند Shopify و Square از برندگان بزرگ این دوران بوده‌اند.

بازار بورس جایی است که سرمایه‌گذاران به آینده می‌اندیشند و این بازار یک شاخص پیشگام است. زمانی که سرمایه‌گذاران سود را در کسب و کار‌های آنلاین می‌بینند، دلار‌های آنها هم برای سرمایه‌گذاری به سمت آن کسب و کار‌ها سرازیر خواهد شد. انتظار می‌رود که بسیاری از کسب و کار‌ها در ماه‌های آینده برگردند و اگر این تعطیلی کسب و کار‌ها موقتی باشد، می‌توان گفت که بازار بورس خیلی محکم به آنها واکنش نشان نداده است.

البته افزایش تعداد تراکنش‌های آنلاین به معنی افزایش تعداد افرادی که آن تراکنش‌ها را انجام می‌دهند، نیست. فرضا اگر فروش Square دو برابر شده است، به احتمال زیاد تعداد کارمندان آن دو برابر نشده است.

وضعیت بیکاری اخیر با بیکاری‌های گذشته تفاوت دارد. این بیکاری‌ها عمدتا در اثر دستورات حکومت‌ها برای تعطیلی کسب و کار‌ها و رعایت مسائل امنیتی است. طبیعتا بعد از بحران، بسیاری از این کسب و کار‌ها برخواهند گشت و می‌توان گفت که این بیکاری‌ها موقت خواهد بود.

سرمایه‌گذاران در این میان خوش‌بین هستند که این مشاغل و کسب و کار‌ها دوباره در‌های خود را باز کنند و سیاست‌های امنیتی حکومت‌ها تغییر کند. البته حکومت‌ها در حمایت از این کسب و کار‌ها هم اقداماتی انجام داده‌اند و بسته‌هایی حمایتی را برای آنها در نظر گرفته‌اند.

بهبود بازار چگونه خواهد بود؟

سه ماهه دوم امسال نیز در حال پایان یافتن است و کرونا در این مدت تاثیرات عمیقی را بر جای گذاشت. به نظر می‌رسد که این کسب و کار‌ها در ماه‌های بعد بازگشت سریعی مانند بازگشت بازار بورس را تجربه کنند.

البته اگر بازگشت این کسب و کار‌ها بر طبق انتظارات نباشد و یا واکسن کرونا ساخته نشود، احتمالا دوباره با افت و سقوط بازار مواجه خواهیم شد. تاریخ نشان می‌دهد که بازار بورس و بازار کار همواره بعد از افت و نزول دوباره باز می‌گردند. نظر شما چیست؟ آیا بازگشت کسب و کار‌ها و بهبود وضعیت آنها نزدیک است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

بازگشت حباب سکه به مرز کانال ۲ میلیون تومان/ نرخ آزاد ارز کاهشی می‌شود؟

دنیای اقتصاد نوشت: کارشناسان ارزی معتقدند که با توجه به برطرف شدن بخش قابل توجهی از تقاضاهای بازار در معاملات توافقی در صورت کاهش حجم معاملات در گردش بازار غیررسمی، نرخ آزاد ارز نیز کاهش می‌یابد.شاخص ارزی

روز گذشته نرخ شاخص ارزی در قیمت ۳۱ هزار و ۷۵۰ تومان درجا زد. پس از سفر ۲ مقام مهم خارجی به کشور، از حجم معاملات بازار غیررسمی ارز کاسته شد و معامله‌گران این بازار با احتیاط بیشتری دست به معامله زدند. به عقیده تحلیلگران این حوزه احتیاط فعالان ارزی ناشی از وجود انتظارات مثبت و منفی در فضای بازار است. این افراد معتقدند که در زمان نشست‌های حساس سیاسی احتمال انتشار اخبار جریان‌ساز و جهت‌ده افزایش می‌یابد و به همین دلیل فعالان بازار در راستای جلوگیری از ضرر و زیان از انجام معاملات در حجم‌های بالا دست می‌کشند.

از سوی دیگر با حضور نرخ‌های توافقی فروش دلار در محدوده کانال قیمتی ۳۰ هزار تومانی، با کاهش حجم معاملات بازار غیررسمی و انتقال تقاضاها به سمت معاملات توافقی، نرخ آزاد ارز دچار تحرکات کاهشی می‌شود. قیمت هر قطعه سکه طلا ضرب امامی نیز در بازار روز گذشته با حدود ۷۰ هزار تومان کاهش نسبت به نرخ روز سه‌شنبه به ۱۴ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان رسید.

دیروز چهارشنبه ۲۹ تیر ماه قیمت دلار در معاملات آزاد بازار تهران تحرک قابل توجهی نداشت. هر برگ از این اسکناس آمریکایی در معاملات ابتدایی روز گذشته با حدود ۵۰ تومان کاهش نسبت به نرخ روز سه‌شنبه در رقم ۳۱ هزار و ۷۰۰ تومان فعالیت خود را آغاز کرد. با گذشت چند ساعت از معاملات بازار روز چهارشنبه نرخ ارز شاخص ارزی مذکور تحرکات قابل توجهی از خود نشان نداد و در نهایت با ۵۰ تومان افزایش قیمت نسبت به معاملات ابتدایی روز در رقم روز سه‌شنبه به کار خود پایان داد.

به عقیده تحلیلگران بازار ارز ایست حرکتی نرخ دلار آزاد ناشی از بلاتکلیفی معامله‌گران نسبت به شرایط سیاسی حال حاضر کشور است. پس از سفر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه به تهران در روز سه‌شنبه، انتظارات سیاسی مثبت و منفی در فضای بازار تهران بیشتر شد. معامله‌گران نیز با توجه به افزایش احتمال انتشار اخبار جریان‌ساز از انجام معاملات در حجم‌های بالا دست کشیدند و همین امر سبب شد تا نرخ دلار واکنش قابل توجهی به نشست سیاسی تهران از خود نشان ندهد.

از سوی دیگر کارشناسان ارزی معتقدند که با توجه به برطرف شدن بخش قابل توجهی از تقاضاهای بازار در معاملات توافقی در صورت کاهش حجم معاملات در گردش بازار غیررسمی، نرخ آزاد ارز نیز کاهش می‌یابد.

قیمت سکه طلا در بازار روز گذشته کاهشی بود. در حالی که از ۲ هفته گذشته با کاهش ارزش طلای جهانی انتظار می‌رفت سکه طلا نیز در بازار تهران دچار افت قیمت شود، نرخ حباب این کالای سرمایه‌ای افت ارزش ذاتی را جبران کرده و نرخ سکه طلا طرح جدید در محدوده پله‌های ابتدایی کانال ۱۵ میلیون تومانی باقی ماند.

به اختلاف میان ارزش ذاتی و بهای معامله شده یک کالا در بازار، نرخ حباب آن کالا می‌گویند. در روزهای گذشته نرخ حباب سکه طلا رکورد تاریخی خود را شکست و به بازه قیمتی ۲ میلیون و ۱۴۰ تا ۲ میلیون و ۱۶۰ هزار تومانی رسید. اما در بازار روز شاخص ارزی گذشته نرخ این شاخص به مرز کانال ۲ میلیون تومانی نزدیک شد و در نهایت قیمت هر قطعه سکه طلا ضرب امامی با حدود ۷۰ هزار تومان کاهش نسبت به نرخ روز سه‌شنبه به رقم ۱۵ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان رسید. آخرین تاریخی که حباب سکه طلا طرح جدید در کانال ۲ میلیون تومانی حضور داشت، مهر ماه سال ۱۳۹۹ بود.

دلار به سطح 3750 تومان بازگشت/ اثر همسایه بر بازار ارز

به گفته فعالان، بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه نسبت به بازار داخلی مهم‌ترین عاملی بود که زمینه رشد را فراهم کرد. روز یکشنبه، از یکسو نرخ حواله درهم بالا رفت و از سوی دیگر، ارزش دلار در مناطق سلیمانیه عراق و هرات افغانستان بالاتر از بازار تهران قرار گرفت.

در دومین روز هفته، روند کاهشی دلار قطع شد و این ارز به بالای مرز 3 هزار و 750 تومان بازگشت. روز یکشنبه، شاخص بازار ارز 8 تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و به بهای 3 هزار و 755 تومان رسید. این افزایش، پس از دو کاهش متوالی رخ داد و شاخص ارزی را به میانه محدوده 3 هزار و 750 تومان برد. به گفته فعالان، بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه نسبت به بازار داخلی مهم‌ترین عاملی بود که زمینه رشد را فراهم کرد. روز یکشنبه، از یکسو نرخ حواله درهم بالا رفت و از سوی دیگر، ارزش دلار در شاخص ارزی مناطق سلیمانیه عراق و هرات افغانستان بالاتر از بازار تهران قرار گرفت. به این ترتیب، آثار افزایشی بازارهای کشورهای همسایه به بازار داخلی سرایت کرد و تحرکات معامله‌گران اعتباری را بالا برد.

در کنار این، عده دیگری از معامله‌گران باور داشتند، زمانی که این ارز به محدوده 3 هزار و 740 تومان نزدیک شد، خریدها در بازار بالا رفت. در واقع آنها باور دارند، کاهش قیمت تا نزدیکی ابتدای محدوده 3هزار و 740 تومان معمولا با اصلاح قیمت مواجه می‌شود. همسو با رشد قیمت دلار، روز یکشنبه سکه تمام بهار آزادی نیز در مسیر افزایشی قرار گرفت و با 4 هزار تومان رشد به قیمت یک میلیون و 225 هزار تومان رسید. به گفته فعالان، انتظارات برای شروع افزایشی اونس در بازارهای جهانی دیگر عاملی بود که در کنار رشد بهای دلار سکه بازان را در موقعیت خرید قرار داد. این دومین رشد متوالی سکه بود. سکه در اولین روز هفته نیز 5 هزار تومان افزایش را ثبت کرده و به قیمت یک میلیون و 221 هزار تومان رسیده بود. به گفته فعالان، باید دید روند اونس در روز دوشنبه انتظارات افزایشی معامله‌گران سکه را برآورده خواهد کرد یا با روندی متفاوت با انتظارات، روند قیمت سکه را نیز تغییر خواهد داد.

رشد بدون معامله

در دومین روز هفته، دلار بدون معامله نقدی خاصی وارد سطح 3 هزار و 750 تومان شد. روز یکشنبه، شاخص بازار ارز معاملات خود را با قیمت 3 هزار و 755 تومان آغاز کرد که افزایشی 8 تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز شنبه داشت. به گفته فعالان، شروع افزایشی دلار بیش از هر موضوعی ناشی از تحرکات معامله‌گران آتی در ساعات انتهایی روز شنبه و در معاملات پشت خطی بود. به این ترتیب، اثر تحرکات این دسته به ابتدای روز دوم هفته منتقل شد و قیمت بدون معامله خاصی در روز یکشنبه وارد سطح 3 هزار و 750 تومان شد.

به گفته فعالان، بالا بودن ارزش دلار در کشورهای همسایه از جمله هرات افغانستان و امارات موجب شد که انتظارات معامله‌گران فردایی افزایشی شود و سعی کنند با تحرکات خود قیمت را با بازارهای همسایه هماهنگ کنند. پس از رشد ابتدای روز، هیجان معامله‌گران بالاتر رفت و قیمت در مقطعی حتی به محدوده 3 هزار و 760 تومان نزدیک شد ولی توان رشد بیشتر را از خود نشان نداد و با پایین آمدن از سقف روزانه به قیمت ابتدای روز بازگشت. برخی فعالان اعتقاد داشتند، دلار با عبور از سطح 3 هزار و 750 تومان موجب افزایش انتظارات افزایشی معامله‌گران فنی شد. در این شرایط، این دسته باور دارند در صورتی که این ارز در این سطح باقی بماند، با افزایش خریدها مواجه خواهد شد. رشد روز یکشنبه دلار در حالی رخ داد که عرضه بازارساز همچنان در سطح نسبتا مناسبی قرار داشت. در مقاطعی از روز یکشنبه، بازیگران بازارساز با نرخ 3 هزار و 739 تومان اقدام به عرضه ارز کردند. با وجود عرضه، انتظارات افزایشی ناشی از بازارهای همسایه به اندازه‌ای قوی بود که اثر عرضه بازارساز را نادیده گرفت.

اثر درهم

به گفته فعالان، روز یکشنبه، نرخ حواله درهم کمی افزایش یافت تا از این سو نیز قیمت دلار تحریک شود. قیمت دلار در بازار داخلی و نرخ حواله درهم با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند و افزایش یکی به طور معمول منجر به رشد دیگری می‌شود. در دومین روز هفته، نرخ حواله درهم با 2 تومان افزایش به قیمت هزار و 36 تومان رسید. با رشد نرخ حواله درهم، انتظارات افزایشی نیز در بازار داخلی بالاتر رفت. این در حالی بود که پیش از این بالا رفتن ارزش دلار در منطقه هرات افغانستان و سلیمانیه عراق زمینه‌های بالا رفتن انتظارات افزایشی را فراهم کرده بود.

به این ترتیب، می‌توان گفت متغیرهای بیرونی موجب شدند تقاضا در بازار داخلی افزایش پیدا کند و قیمت را از سطح 3 هزار و 750 تومان عبور دهند. البته توجه به این نکته ضروری است که بیشتر تحرکات در بازار داخلی مربوط به معامله‌گران اعتباری بود. با این وجود، در حالی قیمت دلار در روز یکشنبه بالا رفت که میزان نوسانات آن محدود باقی ماند. دلار که روز یکشنبه معاملات خود را با قیمت 3هزار و 755 تومان آغاز کرده بود در نهایت تنها تا نقطه 3 هزار و 758 تومان بالا رفت و در انتهای روز بار دیگر روی نقطه شروع معاملات ایستاد. در واقع، دامنه نوسانات در روز یکشنبه نیز بسیار محدود و مانند روزهای پیشین بود. یکی از علل اصلی نوسانات محدود دلار احتیاط معامله‌گران نقدی بود که در شرایط فعلی ترجیح داده‌اند، خریدهای خود را به پس انتخابات ریاست‌جمهوری انتقال دهند. این در حالی است که گروه دیگری، عرضه متناسب بازارساز را عامل مدیریت نوسانات دانستند.